آیا کرونا ویروس از مصادیق قوه قاهره می باشد؟
آیا کرونا ویروس از مصادیق های قوه قاهره می تواند باشد ودر صورتیکه مصداق قوه قاهره باشد، در حالت عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد مانند پرداخت اجاره بهای اماکن تجاری، پرداخت اقساط بانک، عدم پرداخت وجه چک و غیره، ضمانت اجرای آن چیست؟ انحلال قهری قرارداد، فسخ قرارداد با ذکر نوع خیار، تعدیل قرارداد از حیث مبلغ و مدت یا تعلیق قرارداد تا رفع مانع یا عدم پرداخت اجاره بهای اماکن تجاری و عدم تعلق خسارت تاخیرتادیه در مورد وام های بانکی؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه مورخ 1399/06/03
ابتدا باید گفت که به نحو اطلاق نمی توان شیوع بیماری کرونا و اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و آثار آن بر اجرای تعهدات قراردادی را مشمول عنوان و نهاد فورس ماژور دانست به نحوی که بر حسب نوع و ماهیت قراردادها و شروط ضمن آن، وضعیت متفاوت است که احراز آن مستلزم رسیدگی قضائی است برای مثال در قراردادهای بلند مدت نمی توان بابت اجرای چند ماهه طرح فاصله گذاری اجتماعی در ایران به نهاد فورس ماژور متوسل شد و چه بسا نتوان با رعایت دیگر شرایط، آن را دشواری اجرای قرارداد دانست. این در حالی است که در قراردادهای کوتاه مدت از نوع وحدت مطلوب، به سبب بروز این شرایط، قرارداد منعقده منحل می شود.
با توجه به پاسخ فوق، در صورت احراز فورس ماژور توسط قاضی رسیدگی کننده، بر اساس آن که موجب انتفای دائمی موضوع قرارداد شود و با مانع موقتی در اجرای قرارداد ایجاد کند، پاسخ متفاوت است و حسب مورد ممکن است انتفای تعهد و یا وفق مواد 227 و 229 قانون مدنی انتفای مسئولیت به جبران خسارت را در پی داشته باشد.