بخشنامه ۹۹/۹/۱۹ بانک مرکزی درخصوص الزامات قانون اصلاح چک
بر اساس این بخشنامه اجرای بخشهای مهمی از این قانون ۲۸ روز یعنی تا بیست دی ماه عقب افتاد
مطابق ماده ۱۷ این بخشنامه عملیات صدور و انتقال و وصول دسته چکهای در دست مردم یعنی دسته چک های صادره پیش از تاریخ «۹۹/۱۰/۲۰» مطابق روال سابق خواهد بود و قانون جدید در مورد آنها اعمال نخواهد شد.
محرومیت های ماده ۵ مکرر یعنی محرومیت از دریافت خدمات بانکی برای دارندگان چک برگشتی از شنبه ۲۲ آذر لازم الرعایه خواهد بود.
انتقال و ظهرنویسی چک به صورت فیزیکی کماکان و تا اطلاع ثانوی(برخلاف متن قانون) مجاز خواهد بود.
از شنبه ۲۲ آذر دسته چکهای جدید با مدت اعتبار حداکثر۳سال از زمان دریافت چک و با درج شناسه #یکتا و با قابلیت ثبت در سامانه صیاد منتشر می شود.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی به استناد ماده ۶ قانون صدور چک مصوب مورخ ۱۳ آبان‌ماه ۱۳۹۷ ،دسته چکهای جدید حداکثر با مدت اعتبار ۳ سال از زمان دریافت چک و با درج شناسه یکتا در اختیار مشتریان قرار خواهد گرفت؛ بدین‌نحو که در متن هر برگه چک علاوه بر درج شناسه یکتا (۱۶ رقم)، عبارت:
«تاریخ صدور این برگه چک حداکثر تا تاریخ … معتبر است» نیز قید شده‌است.
بر این اساس و در راستای اجرای ماده_۲۱ مکرر قانون یاد شده، صدور برگه چکهای جدید در وجه حامل ممنوع بوده و لازم است تمام صادرکنندگان چک، چکهای جدید را صرفاً در وجه گیرنده مشخص (شخص حقیقی/حقوقی) صادر کنند و گیرندگان چک نیز از پذیرش چکهای مذکور در وجه حامل خودداری کنند.
همچنین صادرکننده چک مجاز به صدور چک به تاریخ بعد از تاریخ اعتبار چک (تاریخ پایان مهلت اعتبار چک قید شده در عبارت پیش گفته ) نبوده و گیرندگان آن نیز ملزم به کنترل تاریخ‌های یادشده خواهند بود.
چکهای جدید که براساس ماده ۶ قانون مذکور صادر می‌شوند، قابلیت ثبت در سامانه #صیاد را خواهند داشت و صادرکنندگان چک می‌توانند از طریق درگاه‌های بانکی و یا برنامک‌هایموبایلی فعال در حوزه پرداخت کشور، اطلاعات ذینفع به انضمام مبلغ و تاریخ چک را در سامانه صیاد ثبت کنند.
همچنین گیرندگان چکهای جدید نیز می‌توانند به طرق موصوف با استعلام وضعیت چک ثبت شده برای ایشان، مراتب تایید دریافت چک را به سامانه صیاد اعلام کنند.
انتقال چکهای جدید نیز در سامانه صیاد میسر بوده، چنانچه گیرنده چک پس از تائید اطلاعات آن متمایل به انتقال چک به شخص دیگری (شخص ثالث) باشد، این امکان در سامانه یاد شده با ثبت مشخصات ذینفع جدید (ثبت شناسه/کدملی وی) برای وی فراهم است.
در صورت عدم ثبت انتقال چک در سامانه صیاد، لازم است اطلاعات مربوط به هویت گیرنده جدید (شامل نام و نام خانوادگی/نام شرکت و شماره/شناسه ملی) در ظهر چک پشت‌نویسی شود.
نحوه دسترسی به سامانه صیاد و استفاده از برنامک‌های موبایلی به شرح زیر یادآوری می‌شود:
صادرکننده چک می‌تواند با مراجعه به بانک افتتاح‌کننده و نگهدارنده حساب جاری وی و دریافت دسترسی به درگاه‌های نوین بانکی (شامل اینترنت بانک و همراه بانک) و یا استفاده از برنامک‌های موبایلی فعال در حوزه پرداخت کشور به سامانه_صیاد دسترسی داشته و نسبت به ثبت چک اقدام کند.
شناسایی صادرکننده چک و اطمینان از ثبت اطلاعات چک توسط وی مستلزم انجام فرایند احراز هویت توسط بانک و یا برنامک موبایلی است که احرازهویت در برنامک‌های موبایلی به صورت زیر انجام می‌شود:
الف- انطباق شماره تلفن صادرکننده چک با #کد_ملی وی؛
ب- استفاده از یکی از کارت‌های بانکی صادرکننده چک.
به عبارت دیگر صادر کننده چک می‌تواند با به کارگیری یکی از کارت‌های بانکی خود که توسط بانک صادرکننده چک در اختیار وی قرار گرفته و با استفاده از سیم کارت ثبت شده به نام وی، اقدام به ثبت اطلاعات چک در سامانه صیاد کند.
گیرنده چک با مراجعه به شعب بانک‌های مورد تعامل خود (بانک‌های نگهدارنده حساب وی) و اخذ دسترسی به درگاه‌های نوین بانکی (شامل اینترنت‌بانک یا همراه بانک) و یا مراجعه به برنامک‌های موبایلی پرداخت، امکان بررسی صحت اطلاعات چک ثبت شده برای وی در سامانه صیاد را داشته و پس از حصول اطمینان از صحت آن، می‌تواند مراتب تائید چک را به سامانه اعلام، و یا در صورت انتقال به شخص ثالث، مشخصات_ذینفع جدید (ثبت شناسه/کدملی وی) را در سامانه صیاد وارد کند.
شناسایی گیرنده چک و اطمینان از تائید اطلاعات چک توسط وی مستلزم انجام فرایند احراز_هویت توسط بانک و یا برنامک موبایلی است،
احراز هویت در برنامک‌های موبایلی به صورت زیر انجام می‌شود:
الف- انطباق شماره تلفن گیرنده چک با کد ملی وی؛
ب- استفاده از یکی از کارت‌های بانکی گیرنده چک.
به عبارت دیگر گیرنده چک می‌تواند با به کارگیری یکی از کارت‌های بانک به خود و با استفاده از سیم کارتی که به نام وی ثبت شده‌است، اقدام به تایید اطلاعات چک و یا انتقال آن به شخص دیگر در سامانه صیاد کند.
جهت ارجاع دعاوی خود و مشاوره حقوقی با ما تماس بگیرید .ابوالقاسم فیض آبادی وکیل پایه یک دادگستری